Brokstukken in de ruimte

Dit hoort eigenlijk thuis in de rubriek "ruimte", maar die hebben we nog niet.

DE STANDAARD

donderdag 12 februari 2009 | Bron: afp, belga


Brokstukken kunnen radioactieve wolk veroorzaken
Botsing tussen satellieten roept vragen op

WASHINGTON - Onder deskundigen is veel te doen omtrent de gevolgen van de botsing zonder voorgaande. Iridium zal het ontstane exploitatieprobleem oplossen door een reservesatelliet naar de positie van het vernietigde exemplaar te brengen. De getroffen Amerikaanse kunstmaan werd in 1997 gelanceerd en draaide net als de andere telgen uit de Iridiumfamilie aan 27.000 km per uur in 100 minuten rond de Aarde. De Russische Cosmos-2251 was een relaissatelliet en beschikte volgens de NASA over geen eigen aandrijving.

Een Russische deskundige zegt dat de brokstukken kunnen botsen met oudere Sovjet-spionagesatellieten die over nucleaire batterijen beschikken. De mogelijkheid bestaat dat er radioactieve wolken vrijkomen in de ruimte. In verband met het risico voor het ISS luidde het bij de NASA dat slechts een zeer klein aandeel van de brokstukken van de twee gebotste satellieten de baan van de spacemeccano kan kruisen. Wij denken dat het toegenomen risico bovenop het alledaagse risico zeer, zeer klein is, zo klonk het bij de gespecialiseerde dienst van het Amerikaanse ruimtevaartbureau.

Globaal gezien maken deskundigen, en ook de VN, zich al jaren meer en meer zorgen rond het toenemende ruimteschroot tengevolge van 50 jaar ruimtevaart. Volgens de internationale organisatie Ruimteveiligheidsindex wentelen er rondom onze planeet zowat 300.000 voorwerpen met een diameter van 1 tot 10 centimeter, naast miljarden andere die nog kleiner zijn.

Aangezien die aan duizenden km per uur vliegen, kunnen die objecten bij een botsing grote schade toebrengen aan ruimtetuigen, spaceshuttles en satellieten.. Er zijn maar enkele voorbeelden bekend van minder erge ongevallen dan de botsing Iridium-Cosmos. Zo in 1996 een Franse spionagesatelliet aan 50.000 km per uur getroffen door een fragment van een Europese Ariane-draagraket.

In 1983 diende de voorste ruit van de shuttle Challenger te worden vervangen na te zijn geraakt door een verfschilfer en ook tijdens de ruimtemissie van Dirk Frimout in 1992 is een raam van de ruimtependel Atlantis zonder erg getroffen door iets.

Daarbovenop is er het feit dat zowel China als de VS een in onbruik geraakte satelliet met een raket hebben neergehaald. Wat in beide gevallen tot (ook wederzijdse) verontwaardiging heeft geleid.

De Cosmos-Iridium is de jongste van een reeks incidenten in de ruimte de laatste weken. Vorige maand gaf de pas in december gelanceerde Europese telecomsatelliet W2M de geest. Toen de Luxemburgse Astra-5A het voor bekeken hield, moest uitbater SES operatoren van nabije satellieten waarschuwen dat ze beter uitwijkmanoeuvres achter de hand hielden om een botsing met de Astra te vermijden. Tenslotte rees ongerustheid rond een wolk brokstukken die vrijkwamen van de niet meer gebruikte Sovjet-spionagesatelliet Cosmos-1818, die over een nucleaire krachtbron beschikt. ivb