De zeven verspillingen van de deelstaatoverheden (bron DS)
(en dit is dus een flamingantische analyse!)
* donderdag 11 juni 2009
*
* Auteur: Guy Tegenbos
BRUSSEL - Deelstaten verspillen ook; en ze kunnen dat vermijden door een beter beleid te voeren. Dat toont denktank Itinera aan.
Van onze redacteur
'Het beleid van de deelstaten kan beter', zegt de onafhankelijke denktank Itinera. Ze gaf gisteren zeven positieve adviezen aan de deelstaten. Lees die adviezen in spiegelschrift, en je ziet zeven verwijten aan de deelstaten: ze verspillen. Het is niet overal even erg, maar de spilzucht komt wel overal voor.
1. Wie 'zomaar' geld krijgt, spendeert het niet zuinig.
Het eerste verwijt treft de federale staat en zijn financieringswet voor de deelstaten. Gekregen geld wordt altijd minder efficiënt besteed, zegt Itinera-econoom Ivan Van de Cloot. De Belgische deelstaten leven vooral van geld dat ze 'krijgen' van de federatie, niet van geld dat ze zelf moeten afdwingen van de belastingbetalers. Dat verklaart waarom zij de enigen zijn die nog altijd meer ambtenaren aanwerven, terwijl alle andere overheden in Europa hun personeelsaantal doen dalen. Een financieringswet die deelstaten responsabiliseert, is nodig. Ten minste moeten er boni en mali komen op de federale dotaties: als ze hun werklozen echt activeren, verdienen ze een bonus; als ze dit nalaten een malus.
2. De deelstaten verspillen talenten.
Het onderwijsbeleid dat de deelstaten voeren, laat toe dat 10(Vlaanderen) tot 22 procent (Brussel) van de talenten verspild wordt: zoveel jongeren verlaten de school zonder diploma en zijn een vogel voor de kat op de arbeidsmarkt. Nog eens 15 procent van de jongeren - de slimste - verdoet zijn tijd op school omdat het onderwijs niet aangepast is: zij leren veel minder bij dan zou kunnen, zegt Itinera.
3. De deelstaten verspillen arbeidskrachten.
Ze pogen mensen die werk hebben, aan het werk te houden, maar niet alle deelstaten zijn gedreven om hun werklozen aan werk te helpen. Ook in crisistijden staan duizenden vacatures open. Het arbeidsmarktbeleid moet integraal naar de deelstaten gaan. Maar dat ontslaat de federatie niet van de taak het arbeidsrecht te hervormen en een eenheidsstatuut te maken voor arbeiders en bedienden.
4. Ze verspillen personeel.
Te weinig informatica, te weinig flexibiliteit, te weinig samenwerking; door zo te werken, verspillen ze hun personeel. Deelstaatadministraties moeten elk jaar 3,5 procent 'winst boeken': 3,5procent efficiënter werken.
5. Ze verspillen gezondheid.
België geeft 10 procent van zijn welvaart aan geneeskunde en zijn deelstaten geven maar 0,10 procent aan preventieve gezondheidszorg. Ze verspillen daarmee geld en gezondheid.
6. Ze verspillen initiatiefzin.
Onnodig zware administratieve lasten en milieuregels van de gewesten verstikken veel economische initiatieven en smoren de ondernemingszin in de kiem.
7. Ze verspillen geld aan de verkeerde groene economie.
Volgens de Itinera-specialisten is geld steken in de subsidiëring van zonnepanelen, geen goed beleid. Het is niet bewezen dat dit in onze donkere streken een duurzame groene investering is: de productie van zonnepanelen vergt meer energie dan zo'n paneel hier in vijf jaar oplevert. Wellicht zijn windenergie en biomassa-initiatieven beter, maar ook dat is niet zeker. Deelstaten moeten vooral investeren in energie-efficiëntie en in onderzoek naar nog betere groene energie.
www.itinerainstitute.org