Een nieuwe Leopold II voor Brussel 2030

Een nieuwe Leopold II voor Brussel 2030 (bron: DE MORGEN, 20.03)
Luckas Vander Taelen ziet onze hoofdstad verder verkommeren, terwijl Parijs grote plannen smeedt. Luckas Vander Taelen is freelanceregisseur. Om de twee weken schrijft hij een bijdrage voor De Gedachte.


Vorige week presenteerden tien architectenbureaus in Parijs hun plannen over hoe de Franse hoofdstad er volgens hen zou moeten uitzien in 2030: een haven in een groene corridor tot aan Le Havre, een Central Park in de banlieues, monorails boven de Périphérique en sneltrams tussen de wijken. 'Gedurfd, visionair, utopisch. Aan fantasie geen gebrek', schrijft columnist Luckas Vander Taelen. 'Allemaal creatieve antwoorden op de oproep die president Sarkozy in 2007 lanceerde om na te denken over 'le grand Paris' van de nabije toekomst.' Maar waar blijft Brussel?

Het is een Frans fenomeen van alle tijden dat de heersers een blijvende empreinte willen nalaten in wat in hun ogen de mooiste stad ter wereld is. Sarkozy's demarche is ook typisch voor iets waarover geen enkele Fransman zich ooit zal verbazen: iedereen in Frankrijk vindt het normaal dat de hoogste gezagvoerder nadenkt over de toekomst van de hoofdstad.

Dat is bij ons in België toch wel enigszins anders. Laten we het maar meteen met een boutade samenvatten: bij ons is niemand in de Brusselse politieke klasse echt bezig met het Brussel van 2030. Het Brussels Gewest mag dan wel twintig jaar bestaan in 2009, nog niet één keer heeft een minister-president blijk gegeven van enige visie op lange termijn. Dat zou natuurlijk moeilijk zijn in een stad met een parlement dat niet meer is dan een samenraapsel van lokale politici die in geen geval iets willen afgeven van de macht die zij in elk van hun negentien baronieën koesteren. En die er een erezaak van lijken te maken om niet verder te kijken dan hun eigen gemeentegrenzen.

De huidige minister-president Charles Picqué, die kandidaat is voor zijn eigen opvolging, heeft in de voorbije legislatuur alvast niet veel blijk gegeven van inspirerende ideeën voor het Brussel van de toekomst. Integendeel, het volstaat het urbanistieke monster te bekijken dat onder zijn impuls rond het Zuidstation uit de grond is gerezen om te beseffen dat er in Brussel maar weinig is veranderd sinds de Noordwijk een halve eeuw geleden tegen de vlakte is gegaan. Wie in Brussel met de Eurostar aankomt vanuit het schitterend gerenoveerde Londense Saint Pancrasstation zal zich wellicht afvragen hoe het mogelijk is dat de Brusselse politici zoveel lelijkheid, vuiligheid en onveiligheid dulden aan het Zuidstation.

Enge horizon
Ondertussen blijven de negentien Brusselse baronnen zich wel druk bezighouden met hun Conférence des Bourgmestres, waar ze solidariteitsmoties stemmen met de drie niet-benoemde FDF-burgemeesters uit de rand en eisen dat het Brussels Gewest dringend wordt uitgebreid met de faciliteitengemeenten. Het zegt alles over hun enge horizon en hun beperkte ambitie: de Brusselse burgemeesters willen er gewoon een aantal Franssprekende collega's bij om het front tegen de vermeende Vlaamse invasie van Brussel te versterken. Het besef dat Brussel de afgelopen decennia is geëvolueerd tot een multiculturele grootstad die wel erg verschilt van het kleinburgerlijke francofone Brussel van de jaren zestig, toen veel van de huidige burgemeesters hun carrière begonnen, lijkt niet doorgedrongen tot hun politieke discours.

Het zou de Brusselaars deugd doen als er eindelijk ook eens in Franstalige kringen hardop zou worden gezegd wat in vertrouwelijke gesprekken wordt toegegeven: dat het onmogelijk is geworden om deze stad met de huidige politieke structuren klaar te maken voor de uitdagingen van de toekomst. De gemeentelijke blokkades houden zo al jaren een efficiënte uitbouw van het openbaar vervoer tegen.

De minister-president zelf hield, in zijn oude functie als burgemeester van Sint-Gillis, een eigen trambedding op de Steenweg op Charleroi tegen om zijn middenstand ter wille te zijn. Net zoals hij zijn veto uitsprak tegen de ingebruikname van een bestaande tunnel onder de Fonsnylaan, die veel problemen rond het Zuidstation zou kunnen oplossen. Dit soort kleine sabotages ondermijnt elk plan om deze stad het openbaar vervoer te geven dat in andere metropolen vanzelfsprekend lijkt. Maar die tegenwerking hoeft niet echt te verbazen van een Brusselse politieke klasse die nooit is afgestapt van haar uitgesproken voorkeur voor de auto.

De minister-president zal zoals gewoonlijk de schuld bij anderen leggen en verwijzen naar het gebrek aan federale interesse voor zijn stad. Het pleit hem niet vrij, maar ongelijk heeft hij natuurlijk niet. In de federale regering wordt al evenmin nagedacht over het lot van Brussel, en het Waalse en Vlaamse Gewest praten enkel over Brussel als ze er gebruik van kunnen maken om hun eigen promotie in het buitenland te versterken.

Zo kan het gebeuren dat in dit land niemand echt bezig lijkt met wat voor een stad Brussel moet worden. Gelukkig zijn er burgerinitiatieven zoals de Staten-Generaal, die de Brusselaars samenbrengen om na te denken over de toekomst van hun stad. Want niet één politicus staat op met een opwindende visie op onze hoofdstad. Ik denk dat Leopold II zowat de laatste Belgische staatsman is geweest die wist wat hij van Brussel wilde maken: een rivaal voor Parijs met brede boulevards, schitterende monumenten en prachtige parken. Dat op zijn plannen veel aan te merken viel en dat hij ook last had van sarkoziaanse megalomanie, is voldoende bekend. Maar liever een beetje overdreven ambitie dan de huidige verdovende middelmatigheid.

Zééér juist gezegd! Niet alleen Brussel trouwens.

PATRIOT wrote:

Zééér juist gezegd! Niet alleen Brussel trouwens.

Inderdaad, de tekst is nog te gematigd...

Spreekt hij niet over Brabant en België?

Hopelijk geen nieuwe Leopold II voor Congo...

tiboo wrote:

Hopelijk geen nieuwe Leopold II voor Congo...

Neen, daar hebben ze nu Kabila en zijn kliek voor

PATRIOT wrote:

Zééér juist gezegd! Niet alleen Brussel trouwens.

Middelmatigheid, neen de hoofdstad heeft geen geld. En zolang er geen staatshervorming komt, krijgt ze ook geen geld.

Is het zo dat u over "uw" hoofdstad spreekt?

Belgica wrote:

Is het zo dat u over "uw" hoofdstad spreekt?

Ja, Brussel is een prachtige stad, mede door Leopold II, maar compleet verloederd. Vergane glorie ... de rijken trekken weg en de armen blijven. Let wel: er is potentie, mits een krachtige kapitaalinjectie. Maar van wie moet die komen, van de federale regering, van de Brusselsee regering, van de Waalse gemeenschap????

Perikles, wat is volgens jou de hoofdstad van dat zogenaamde "Vlaanderen"? Waar staan de meeste zogenaamde "Vlaamse" instellingen?

Belgica wrote:

Perikles, wat is volgens jou de hoofdstad van dat zogenaamde "Vlaanderen"? Waar staan de meeste zogenaamde "Vlaamse" instellingen?

Onze hoofdstad is Brussel, maar dat wil niet zeggen dat ik niet kritisch mag zijn over Brussel. Ik vond Luik en Antwerpen ook twee verloederde steden, maar daar hebben ze de koe bij de horens genomen. Niet in Brussel

perikles kent blijkbaar slecht of niet Brussel, of zijn ervaring beperkt zich tot die enge buurten rondom het Zuid- en het Noordstation, of bepaalde buurten waar veel migranten wonen.

Als Brussel echt verloederd zou zijn, waarom zouden de prijzen stijgen?

Ik kan Perikles alleen maar bijtreden: een verloederde stad.

Uiteraard heeft deze stad haar rijke buurten, in de buurt van de Europese instellingen. Dit wil echter niet zeggen dat het algemene beeld van Brussel proper is.
Feit is dat weinigen graag naar Brussel afzakken, en velen wél naar Antwerpen.

tiboo wrote:

Uiteraard heeft deze stad haar rijke buurten, in de buurt van de Europese instellingen. Dit wil echter niet zeggen dat het algemene beeld van Brussel proper is.

Als je de rijke buurten en gemeenten in het Brusselse vergelijkt met de arme, is de balans wel in het voordeel van eerstgenoemde. Het cliché dat de enige rijke buurt in Brussel de Europese wijk is, getuigt van het feit dat u in uw Vlaams-nationale toren zit en dat u de waarheid geweld aandoet. Kijk maar eens naar de gemeenten Watermaal-Bosvoorde, Ukkel, Oudergem, Sint-P-W, Sint-L-W, Sint-Agatha-Berchem, de meeste wijken in Etterbeek en Elsene...

Brussel mag dan al niet bijster populair zijn voor nachtgangers, het aantal uitgangsbuurten en discotheken is geen objectief criterium om te bepalen of een gemeente rijk of arm is. Ik ken trouwens ook buurten in Antwerpen die verloederd zijn, of zegt Borgerhout u niets? Alleen herleid ik niet Antwerpen tot Borgerhout!

U moet mij niet beschuldigen van zaken die niet kloppen.

Ik kijk met een objectieve kijk naar Brussel. Brussel heeft in het algemeen een minder proper beeld dan pakweg Antwerpen. Indien men in Antwerpen aankomt met de trein, arriveert men in een prachtig station met een mooi plein, men kan naar de meir gaan, het water, oude stad, Zuid... Allemaal relatief propere buurten.
Ik zeg niet dat Brussel minder rijk is dan Antwerpen, ik zeg dat Brussel (ik heb het OVER DE STAD BRUSSEL) een minder proper uitzicht heeft dan pakweg Antwerpen.

Vgl dit met Brussel en men komt bedrogen uit.

Ik heb het trouwens niet alleen over mijn 'Vlaams-nationale toren', maar ook over mijn vrienden (eender welk gedachtengoed).

Bovendien wordt er aan Antwerpen gewerkt, cfr het Masterplan (met oa Groene singel, Museum aan de stroom, heraanleg Kaaien)... Iedereen kent de vieze buurten, maar Antwerpen heeft voor de weg vooruit gekozen.

Ik had echter ook een stad als Mechelen of Gent kunnen nemen. Feit is dat wij (jongeren) van onze ouders mogen uitgaan in deze steden. Wanneer mijn vriendin en ik moesten overstappen in Brussel waren onze ouders echter al ongerust.
U denkt dat dit enkel over uitgaan gaat, maar dit weerspiegelt het imago van een stad. En een imago is zeker niet alleen verzinsels van de mensen, er zit een kern van waarheid in!

tiboo wrote:

Ik kijk met een objectieve kijk naar Brussel. Brussel heeft in het algemeen een minder proper beeld dan pakweg Antwerpen. Indien men in Antwerpen aankomt met de trein, arriveert men in een prachtig station met een mooi plein, men kan naar de meir gaan, het water, oude stad, Zuid... Allemaal relatief propere buurten.
Ik zeg niet dat Brussel minder rijk is dan Antwerpen, ik zeg dat Brussel (ik heb het OVER DE STAD BRUSSEL) een minder proper uitzicht heeft dan pakweg Antwerpen.

Vgl dit met Brussel en men komt bedrogen uit.

Dan raad ik u met aandrang om eens naar het Centraal Station van Brussel te pendelen, station is recent vernieuwd en bevindt zich in een rijke cultuurhistorische buurt. Op wandelafstand de Korenmarkt, de Grote Markt en Manneken Pis...

Uiteraard heeft Brussel de reputatie van een gevaarlijke stad te zijn, ik zal niet uitwijden over de factoren, maar ik denk dat elke grootstad hiermee te kampen heeft...

Ik heb jaren in Brussel gestudeerd en een tijdje er gewoond, nooit heb ik problemen gehad bij het uitgaan. De enige keer dat ik wel problemen heb gehad, was op klaarlichte dag met dronken Standard-supporters!

Par contre à Anvers, les sens uniques autour de la gare centrale changent très souvent. Les GPS ne sont jamais à jour. Même les Anversois ne s'y retrouvent plus.

Jean, ik denk niet dat eenrichtingsstraten het algemene imago van een stad bepalen. De meeste GPSen kan je trouwens updaten en het is niet zo dat die straten elke maand veranderen...

Nogmaals Diogène: ik ben het volledig eens dat Brussel mooie kanten heeft (historische stad ondermeer), maar het algemene uitzicht van deze stad vind ik (en velen met mij) beneden alle peil.