De desintegratie van een bepaald soort België is blijkbaar al veel verder gevorderd dan sommigen willen aanvaarden.
Combine Di Rupo, paleis en Belgisch establishment flopt
De combine die zondag op het paleis werd opgezet om de Vlaams-nationalisten te isoleren en de staatshervorming ‘redelijk’ te houden, is helemaal verkeerd uitgedraaid. De liberalen ruiken nu hun kans en beloven de meest verregaande staatshervorming ooit.
Het gebeurt nog zelden dat het paleis een eigen politieke agenda probeert op te dringen , maar dat lijkt zondag wel te zijn gebeurd, toen koning Albert het ontslag van preformateur Elio Di Rupo (PS) weigerde te aanvaarden. Groot was de verbazing van de zeven partijen om de tafel dat Di Rupo zich liet overhalen om toch voort te doen, want iedereen was ervan overtuigd dat de preformateur niet voor de show zijn ontslag was gaan aanbieden. Waarna dan zou moeten worden bekeken met welke partners verder kon worden onderhandeld.
Establishment
Maar het paleis had een ander plannetje bekokstoofd met het Belgische financieel en economisch establishment. VBO-voorzitter Thomas Leysen speelde daarin een hoofdrol. Hij contacteerde een aantal banken en Fons Verplaetse, de oud-gouverneur van de Nationale Bank van België, om argumenten te verzamelen tegen een verregaande overheveling van de personenbelastingen en/of vennootschapsbelasting, waarop de N-VA en CD&V mikken bij een herziening van de financieringswet. Het werd een weinig zeggende nota van drie velletjes papier, waarin twee modellen voor de herziening van de financieringswet werden vergeleken.
Maar het scenario dat op het paleis met Di Rupo in drie uur werd bedacht, was dat met de hulp van het Belgische establishment de tegenaanval zou worden ingezet. Er zou worden gewaarschuwd voor economische rampspoed en chaos om CD&V onder druk te zetten, zodat de N-VA geïsoleerd zou komen te staan en zou kunnen worden uitgeschakeld en vervangen door de liberalen.
Maar het plannetje mislukte op alle fronten. Want al gauw bleek dat een van de sleutelfiguren, ACV-voorzitter Luc Cortebeeck, geen zin had om druk te gaan uitoefenen op CD&V. Bovendien bleek er ook in de hoek van de werkgevers geen front te bestaan. Toen Unizo, de Boerenbond en Voka lucht hadden gekregen van het initiatief van Leysen zat het er achter gesloten deuren zelfs tegen. Zij gaven dan ook het omgekeerde signaal, met name dat een stevige hervorming van de financieringswet noodzakelijk is.
En ook Open VLD speelde niet mee in het al te doorzichtig Belgische manoeuvre dat was opgezet op het paleis. Partijvoorzitter Alexan- der De Croo maakte duidelijk dat zijn partij niet zou inspringen indien de N-VA aan de kant wordt geschoven. De N-VA en CD&V kregen de openlijke steun van Open VLD, wat voor een oppositiepartij allerminst vanzelfsprekend was.
Het werd een pijnlijke illustratie van de vervlogen macht van het Belgische establishment. De Belgische salons zijn niet meer wat ze zijn geweest. Maar de gevolgen van de demarche waren desastreus. Toen het plan maandag al lang in duigen lag, hield Di Rupo nog een persconferentie, waarin hij zwaar uithaalde, nog altijd in de logica van het isoleren van de N-VA. Het gevolg was dat Bart De Wever & co even hard terugsloegen. De vertrouwensbreuk was compleet.
Het gevolg van de combine vanop het paleis is dat alles nu aan diggelen ligt en muurvast zit. Preformateur Di Rupo voelt zich zodanig gefrustreerd dat hij zelfs weigert om nog met De Wever te praten. En ook bij de N-VA zal men niet licht vergeten hoe Di Rupo en het paleis hen hebben proberen ‘kapot’ te maken.
En toch is er geen alternatief dan de zaken weer vlot te trekken. Daarom ook wil De Wever opnieuw met Di Rupo afspraken maken, maar daar wil de preformateur niet meer van weten, na het ‘verraad’ van eerdere herenakkoorden. Ook het voorstel van de N-VA om de zaak weer vlot te trekken door zelf voorstellen op tafel te leggen, waarover dan verder kan worden onderhandeld, wijzen de Franstalige socialisten af. ‘Het bobijntje van Di Rupo lijkt op’, is de indruk bij de Vlaams-nationalisten.
Liberalen
Inmiddels ruiken de liberalen hun kans. De Wever & co hebben immers al heel wat signalen uitgestuurd dat zij niet langer geloven in de voortzetting van de onderhandelingen met dezelfde zeven partijen om de tafel. Gisteren bood MR-kopman Didier Reynders alvast een verregaande staatshervorming in een confederale logica aan. We moeten praten over wat we nog samen willen doen, wat een betere methode is dan die van Di Rupo, gaf Reynders mee. Diezelfde Reynders haalde nauwelijks een week geleden nog uit naar de PS en het cdH, omdat die veel te veel toegevingen deden aan de Vlamingen.
De N-VA wil ook liefst dat de liberalen er zouden worden bijgehaald, niet het minst om straks niet opgesloten te zitten in een ultralinkse regering - met groenen erbij. Maar de N-VA wil Di Rupo nu niet bruuskeren, want er zal sowieso voort moeten worden gegaan met de Parti Socialiste. De Wever & co laten het initiatief dan ook aan de preformateur. Allicht had Di Rupo zich heel wat leed kunnen besparen door niet in een combine met het paleis te stappen.[b]
Home