Le Roi Léopold III - Koning Leopold III

Het is mooi om het contrast te zien met zeer gedisciplineerde Koning Boudewijn, hoewel de politieke ideeën natuurlijk altijd dezelfde waren: het behoud van een unitair België.

C'est beau de voir le contraste avec le Roi Baudouin, lui très discipliné, même si leurs idées politiques étaient bien sûr les mêmes: le maintien de la Belgique unitaire.

DE STANDAARD

Zon en maan in een dirndl

RUIM DRIE JAAR LANG HAD LEOPOLD III EEN RELATIE MET EEN RUSSISCHE DICHTERES

zaterdag 26 februari 2011, 05u00Auteur: BART MOERMAN

Koning Leopold III met de kleine prinses Josephine Charlotte in 1937 in Antwerpen. Joesphine Charlotte was geboren in 1927, werd later Groot-Hertogin van Luxemburg en stierf in 2005.

© 3611

26/02/11 LETTERLIJK

Koning Leopold III reed wel vaker een scheve schaats. Al kort na de dood van Astrid begon hij een verhouding met een Russische dichteres. Achteraf liet hij de Duitse bezetter een huiszoeking uitvoeren om zijn compromitterende minnebrieven te recupereren.

De onthulling eerder deze week dat koning Leopold III in 1939-40 een relatie had met de Oostenrijkse schaatskampioene Liselotte Landbeck en bij haar zelfs een kind verwekte, kwam niet als een verrassing. Ze bevestigde nog maar eens wat de getrouwen van de koning wel vaker merkten: dat Leopold een aanzienlijke seksuele appetijt had.

Landbeck was niet zijn eerste maîtresse. Francesca Erik ging haar vooraf. Zij noemde hem ‘Tegri', hij had ‘Zagatai' als koosnaampje voor haar. De vaak als ‘geëxalteerd' omschreven Francesca was een dichteres van Russische afkomst. En ze was net als Landbeck getrouwd.

Francesca's man was de bekende pianist en componist Walter Morse Rummel, een tot Amerikaan genaturaliseerde Duitser. Hij had kort na de Eerste Wereldoorlog een relatie met de Amerikaanse danseres Isadora Duncan en was bevriend met onder anderen de Noorse componist Edvard Grieg en de Amerikaanse dichter Ezra Pound.

Francisca – die eigenlijk Amanda heette en zich ook graag Tara Maria liet noemen – was Rummels derde vrouw. In 1935 kwam het paar in België wonen, eerst in Knokke, later in de Brusselse Wolstraat. Dat gebeurde op uitnodiging van Leopold, aldus Rummels biograaf Charles Timbrell. Leopold had het paar leren kennen via zijn moeder, koningin Elisabeth, die de muziek een grote liefde toedroeg. Rummel zetelde in 1938 in de jury van de door haar georganiseerde Eugène Ysaÿe-wedstrijd, de voorloper van de Koningin Elisabethwedstrijd.

Theosofie

Trimbell gaat uitvoerig in op de relatie tussen Leopold en Francesca, die volgens hem meer dan drie jaar duurde en waar Rummel stilzwijgend mee instemde. Zoals ook koningin Elisabeth er kennelijk van op de hoogte was en ermee instemde.

Maar dat deed niet iedereen aan het hof. Sommigen daar noemden haar ‘een hatelijke intrigante' en vreesden de invloed die ze kon hebben op Leopold. Zij en haar man waren uitgesproken aanhangers van de theosofie, een leer waarin de koning zich door zijn maîtresse graag liet inwijden. En voorts waren de echtelieden Rummel overtuigde nationaal-socialisten.

In zijn biografie van Lilian Baels, die in 1941 met Leopold III trouwde, maakte de jurist en gewezen Volksuniemandataris Evrard Raskin eveneens melding van de affaire. Nu is Raskin ook in het bezit geraakt van een brief van Leopold aan Francesca, gedateerd 21 augustus 1937 – zijn eerste vrouw, koningin Astrid is dan net geen twee jaar eerder verongelukt in het Zwitserse Küssnacht.

Huiszoeking

Leopold schreef de in het Frans gestelde brief bij zijn terugkeer in Brussel nadat hij haar was gaan opzoeken in het buitenland. Hij maakt zich zorgen over de gezondheid van ‘Zagatai', mist zijn Liebling hevig en droomt van haar borsten, die hij de zon en de maan noemt, en graag geprangd in een dirndl (een typisch Zuid-Duitse jurk, red.) naar de sterren wil laten kijken. Leopold had het blijkbaar hevig te pakken.

Toen Leopold in 1941 met Lilian zou trouwen, maakte hij zich zorgen over zijn correspondentie met ‘Zagatai'. Volgens Evrard Raskin vroeg hij de Duitse politiechef in Brussel, Constantin Canaris, om bij mevrouw Rummel een huiszoeking uit te voeren en zijn ‘zeer persoonlijke' brieven te recupereren.

Als ze wel degelijk plaats heeft gehad, kon de huiszoeking toch geen volledig succes zijn geweest, want aan het eind van haar leven was Francesca nog altijd in het bezit van brieven en foto's van Leopold, die ze te gelegener tijd graag bovenhaalde.

Zo kwam ook Raskin een tijdje geleden in het bezit van een kopie van Leopolds brief van 21 augustus 1937. ‘Een dame kwam me opzoeken, die de brieven van Francesca Rummel zelf had', vertelt Raskin.

‘Die leefde op het einde van haar leven in Zwitserland, en voelde zich wat miskend en verstoten. “Jullie weten zeker niet hoe belangrijk ik ben geweest”, zei ze, en dan haalde ze de brieven van Leopold boven als bewijs.'

En Raskin twijfelt niet: ‘al ondertekende Leopold deze brief alleen met “Tegri”, het is duidelijk zijn handschrift; ik heb dat vaak genoeg gezien om het hier te herkennen.'

Ne venez pas trop vite avec les idées politiques du roi L3 qui voulait notamment réduire le parlement à la portion congrue - ce sont des écrits de sa main - , et qui a tiré profit de l'occupant dont il souhaitait la victoire au moins jusqu'en 43. Ce fut un personnage douteux dont on n'a rien à s'inspirer. Ne parlons même pas de sa vie privée qui a rejailli sur sa vie publique et sur le pays.