Woonkredieten niet goedkoper - nood aan staatsbank !

Het schandalige aan de crisis is dat de banken hun kredieten niet goedkoper maken, maar spaargeld niets meer opbrengt en dat ondanks de massale staatssteun. Bovendien zijn die banken meestal niet Belgisch meer zodat er een nieuwe kapitaalvlucht naar het buitenland plaats vindt.

Eigenlijk zou er een staatsbank moeten zijn om gewoon voordelig te sparen en goedkoop te lenen. Een spaarbank die slechts een beetje winst maakt of zelfs "break-even" draait en geen zotte overnames of beleggingen doet.

DE STANDAARD

Woonkredieten zijn nieuwe melkkoe van Belgische banken

* vrijdag 21 augustus 2009
*
* Auteur: (nta)

an nelissen

BRUSSEL - Om hun fors aangetaste winstgevendheid te herstellen, nemen de Belgische banken steeds grotere winstmarges op hun woonkredieten. Winstmarges die in de tweede jaarhelft nog zullen groeien.

Het was lang geleden, maar de banken doen dezer dagen weer gouden zaken op de markt voor woonkredieten. 'De voorbije zes maanden zijn de winstmarges met gemiddeld vijftig basispunten gestegen en dit najaar verwacht ik nog een verdere toename van de marge', zei Luc Versele, topman van Groep Landbouwkrediet, gisteren op een persconferentie over de halfjaarresultaten.

Volgens Versele is dat een logische evolutie. 'Er woedde jarenlang een ongezonde oorlog om marktaandeel, waardoor sommige banken hun woonkredieten tijdelijk zelfs met verlies verkochten. Nu is er een terugkeer naar een meer normale toestand.'

De ommekeer kwam er mede door de bankencrisis, die de winstgevendheid van de Belgische banken sterk onder druk zette. Zo zorgde de crisis bijvoorbeeld voor hevige concurrentie in de Belgische spaarmarkt, waar de bankiers vandaag veel minder verdienen dan pakweg twee jaar geleden.

Als je dan weet dat de spaarmarkt en de markt van woonkredieten in feite communicerende vaten zijn - wat de bankier op de ene markt aan winstmarge verliest, probeert hij terug te winnen op de andere markt - is de rekening snel gemaakt. 'We moeten ons brood toch ergens verdienen', probeert Versele de toestand te relativeren. 'En eigenlijk liggen de winstmarges op woonkredieten nog altijd aan de lage kant.'

Maar John Romain van de Immotheker is het daar niet helemaal mee eens. 'De rente is zeer duur, want de winstmarges van de bankiers zijn nog nooit zo hoog geweest. Ze liggen minstens dubbel zo hoog als het gemiddelde van de laatste vijf jaar.'

De verklaring ligt volgens hem in het grote gat tussen de lange- en de kortetermijnrente, die het voorbije jaar sterk is gedaald. 'De bankiers halen goedkoop geld op via het spaarboekje, wat hen pakweg 1,5 procent rente kost, en investeren datzelfde geld in OLO's (staatsobligaties, red.) op 10 jaar, waarvoor ze ongeveer vier procent rente opstrijken. Zo worden ze slapend rijk.'

Het gekke is dat de klanten daar zelf weinig van merken. 'De rente staat historisch nog altijd laag en is al die tijd weinig veranderd. Daardoor krijgen de mensen de indruk dat ze goedkoop krediet krijgen, maar dat is dus niet zo.'

Sterker nog, in plaats van de klant te laten meeprofiteren van de hervonden winstmarge - zoals ze vroeger onder druk van de concurrentie wél deden - worden de banken nu zelfs strenger in hun voorwaarden. Dit om het risico op wanbetaling te beperken.

'Als je meer dan 80 procent van de kostprijs van het huis wil lenen, word je nu bestraft met een hoger tarief. En soms worden klanten zelfs bestraft omdat ze hun loon niet langer bij de bank laten domiciliëren', zegt Romain. Hij vindt dan ook dat kandidaat-kopers hun beslissing niet moeten uitstellen. 'Ik zou niet wachten. Vergeet niet, we zitten in een kopersmarkt. Ongeveer 40% van de huizen is goedkoper geworden.'

Staatsbank is geen oplossing.

Neem gewoon zelf initiatief. Laat die schandalige methodes van de bank achterwege en stap in de beurs en/of de obligaties. Vanaf de moment dat rentes in vrije val waren (tot ongeveer het inflatieniveau, men maakt dus geen winst op een bank momenteel), heb ik dat gedaan. En 11% rendement op 6 maanden is niet slecht lijkt mij.

Ik spreek vooral voor die vele Belgen die weinig of geen spaargeld hebben en de bank nodig hebben voor (goedkope) leningen. Voor hen zou zo'n (eerlijke) staatsbank zeer nuttig zijn (als rente daalt, moet de prijs van de leningen ook dalen, wat vandaag niet gebeurt). Bovendien blijft hun kapitaal dan in België en wordt het niet risicovol belegd, maar aan de staat geleend tegen een rente die de inflatie iets overstijgt.

Staat heeft geen geld op overschot en moet dus geld gaan lenen. De geldmarkt bepaalt de prijzen, en laat die nu net bepaald worden door de Europese centrale bank in interactie met de private instellingen (met nog enkele zaken op internationaal niveau erbij, zoals de Bank van de VSA). Dus de prijs (rente) voor geld van de staatsbank zal NET hetzelfde zijn als die van een private bank.

OF: indien rente lager is, komt de kost hiervan op de burger terecht, via belastingen (ingeschreven in de begroting). Op zich ben ik uiteraard voor goedkopere leningen (ga zelf binnen dit en 5 jaar bouwen), maar spijtig genoeg hebben wij daar niet veel in te zeggen. Ik zet mijn geld niet meer op de bank, omdat zij slechts een ratio van 10/100 reserves moeten aanhouden en de rest investeren in OLO's. Ik gun ze deze melkkoe simpelweg niet. Dan investeer ik liever zelf in OLO's, of korte termijnsobligaties (en momenteel de beurs).