Ouwe gek Marc Platel komt ons ook nog eens zeggen dat het (alweeeeeeeeeeeeeeerrrrr) gedaan is met België
deredactie.be - OPINIE28 / 04 / 2010
Politiek Vlaanderen wil nieuwe verkiezingen, Franstalig België wil vooral geen verkiezingen. De Wetstraat zit met smachtende ogen te kijken naar de koning der Belgen, die nu maar een Belgisch salomonsoordeel moet uitspreken: toch naar de stembus en dus voortaan als de Belgische koning der Vlamingen door het koninklijk leven gaan of geen verkiezingen en koning van Franstalig België worden!
En dat voor een koning van wie men ons vertelt dat men hem de overblijfselen van zijn politieke macht wil ontnemen! Wie kan nog langer ontkennen dat we nog altijd niet aan de definitieve epiloog van het Belgische verhaal toe zijn?
“Epiloog of proloog?”
Zo staat het boven het slotwoord van mijn boekje “België op zijn kop” (1). Het was een poging om het trieste verhaal te brengen van de pijnlijke mislukking van Yves Leterme, die er na zijn indrukwekkende electorale overwinning van juni 2007 niet in slaagde echt Belgisch premier te worden.
Ik schreef dat besluit begin augustus 2008: “Het verhaal is natuurlijk niet af.” Zo schreef ik in die zomermaand, bijna twee jaar geleden. “Of er ooit een einde aan komt en zo ja, hoe dat einde er zal uitzien kan niemand einde augustus 2008 met enige zekerheid voorspellen. De enige zekerheid is dat er geen staatshervorming kwam, dat er geen oplossing voor BHV kwam. Yves Leterme kon of wilde zijn Vlaamse verkiezingsbelofte niet waarmaken. Weinigen geloven dat hij die belofte ooit nog zal kunnen waarmaken. Het traditionele Belgische overlegmodel is immers aan het einde van zijn Latijn. Zoals Yves Leterme zelf toegaf. Geen Belgisch politicus waagde het tot nu toe om dat zo openlijk toe te geven.”
We zijn nu net geen twee zomers verder: weinigen ontkennen vandaag nog dat het toen inderdaad de “epiloog van het Belgische verhaal was, een epiloog die vooral een proloog zal blijken te zijn.” (p. 110)
Juridische chaos?
Het België van vandaag kan zelfs niet meer kiezen tussen verkiezingen of niet? Meer nog, als er dan toch verkiezingen komen dan kan niemand ons vandaag vertellen of we dat volgens de letter van het Belgische boekje wel kunnen doen zonder het vooruitzicht van nadien een juridische chaos te moeten vrezen. Er is nu eenmaal een Belgische rechtbank die ooit stelde dat nieuwe verkiezingen alleen maar konden als men eerst grondwettelijke orde op zaken bracht in de grondwettelijke foute organisatie van die stembusgang.
Het schijnt nu dat we ons over die gerechtelijke uitspraak geen zorgen moeten maken: het nieuw verkozen parlement kan na de stembusgang immers beslissen dat de verkiezingen wel volgens het grondwettelijk boekje verliepen. Zo maar….Men kan er zich alleen nog over verwonderen waarom de rechters van het grondwettelijk hof er niet als één groep de brui aan geven, hun uitspraken hebben politiek toch geen enkel belang. Uitspraken die nochtans het gezamenlijk werk zijn van evenveel Nederlandstalige als Franssprekende rechters.
Het zieltogende Belgische federale model
Het was toen dus inderdaad de proloog van de epiloog, die twee zomers lange zoektocht naar een Belgisch onderdak voor de winnaar van de Belgische verkiezingen van 2007 in Vlaanderen. De epiloog van het Belgische verhaal is vandaag onomkeerbaar ingezet. Met nog meer al dan niet Koninklijke bemiddelaars die toch of te Vlaams of te Fransgezind zijn, nog andere ministers van staat, nog meer wijzen die een schoteltje staatshervormende borrelnootjes mogen achterlaten, komen we er nooit meer uit.
Het bewust torpederen van wat Dehaene na vijf maanden discretie voorstelde, was het nekschot voor het toch al zieltogende Belgische federale model. Dit is uiteraard geen inhoudelijke uitspraak. De man uit Vilvoorde had het trouwens snel door dat er rond de zoveelste staatshervormende tafel geen Belgische eer meer te rapen viel. Hij was zo vriendelijk zijn telefoonnummer achter te laten voor het geval men hem misschien toch nog iets wilde vragen.
Van Gaston Eyskens wordt verteld dat hij begin van de jaren zeventig op eenzelfde manier afscheid nam van de Belgische Wetstraat. Dehaene begreep dat een Belgische oplossing niet meer kon, dat de middelpuntvliedende krachten die men door de jaren heen in dat Belgische zogenoemde overlegmodel inbouwde hun verwoestend mollenwerk gedaan hadden. Middelpuntvliedende krachten die nochtans bedoeld waren om dat toch al wankele Belgische kaartenhuidje na weer flink wat Vlaamse storm en Waals onweer toch nog iets langer overeind te houden.(2)
Het is gedaan
Onbetwistbaar goed bedoeld, ik maakte er zelfs een boek over met tekeningen om duidelijk te maken hoe het voortaan in dat “andere België” zou verlopen.(3) En inderdaad, het Belgische model bleef langer overeind dan men ooit had kunnen hopen, maar nu is het gedaan. We kunnen vandaag zelfs niet meer beslissen of we naar de stembus gaan of niet! Een Vlaamse bemiddelaar alleen kan niet meer, ze moeten met hun tweetjes zijn beide landstalen!
Er zijn er die ons nu willen doen geloven dat het na die stembusgang allemaal beter wordt, dat we een nieuwe start zullen kunnen nemen. Dat we dan een regering in elkaar zullen knutselen die werk zal maken van de problemen die “de mensen”echt bezig houden. Dat is een zonder twijfel prijzenswaardige instelling. Alleen zitten na de verkiezingen dezelfde mannen en dezelfde vrouwen rond weer een andere tafel om met dezelfde dikgevulde mappen dezelfde oplossingen voor dezelfde problemen voor te stellen. Dezelfde mensen die nu onder het oog van de televisiecamera’s weigeren om elkaar nog de hand te geven.
En dat alles omdat politiek België nog altijd niet wil zien wat iedereen die niet ziende blind wil blijven al langer dan gisteren ziet. Wat zelfs Yves Leterme twee jaar geleden al wist: het aloude Belgische model dat zonder twijfel heel lang een prima instrument was, heeft zijn onomkeerbaar eindpunt bereikt. Nog meer knutselwerk is nog meer tijdverlies. Het moet dit keer iets helemaal anders worden. Dit is niet eens een gezamenlijk falen, het is een feitelijke vaststelling. Niemand moet zich daarvoor schuldig voelen, iedereen heeft ooit zijn steentje bijgedragen om dat toen al doodzieke België toch zo ongeschonden mogelijk overeind te houden. Zelfs wat toen nog de Volksunie was, zat meer dan eens met veel inzet mee rond de tafel.
Vechtscheiding?
Hoe dat “anders” er moet uitzien? Misschien kunnen we van wat nu een vechtscheiding wordt toch nog een onderhandelde echtscheiding met wederzijdse toestemming maken? Een confederaal model met onafhankelijke deelstaten die willen afspreken wat ze nog samen willen doen?
Het is niet aan de niet-politieke koning om op die vraag een antwoord te geven, wel integendeel, het zijn ook niet de zelfverklaarde deskundigen die elkaar en ons om de oren slaan met hun uitleg vaak zonder veel historische achtergrond, het zijn integendeel zij die nu de onomkeerbare epiloog schrijven van het Belgische verhaal die moeten leren weten wat ze willen en dat dan ook durven zeggen.
Die moeten durven toegeven dat inderdaad het aloude Belgische model naar het woord van Yves Leterme tegen de muur is gelopen. Dat het tussen Vlamingen en Franstaligen nooit meer zal zijn zoals het ooit misschien was. Nog meer Belgavoxconcerten en commissies van tien provinciegouverneurs om het huishouden in Vlaamse randgemeenten onder controle te houden zullen daaraan niets verhelpen.
Marc Platel
(Marc Platel is oud-journalist en leidde de studiedienst van Volksunie en N-VA)
(1)Marc Platel, België op zijn kop, 112 blz., 2008, uitg. Davidsfonds, Leuven.
(2)Marc Platel, Communautaire geschiedenis van België, van 1830 tot vandaag, 256 blz., 2004, uitg. Davidsfonds, Leuven.
(3)Marc Platel, Het Nieuwe België – Andere Belgen, 184 blz., 1993, Kre art, Knokke-Heist.