HET UNITAIRE BELGIE - LA BELGIQUE UNITAIRE

De media spreken over het unitaire België. Voorlopig nog in redelijk negatieve zin, maar 5 of 10 jaar geleden werd er nooit over gesproken. Dit is een goede evolutie. Alles wat bespreekbaar wordt, kan gerealiseerd worden.

DE STANDAARD

Het spook van het unitaire België

* woensdag 06 mei 2009

VLAAMSE EN FEDERALE VERKIEZINGEN MOETEN SAMENVALLEN — De Vlaamse en federale verkiezingen moeten samenvallen, luidt stelling 11 van De Standaard Stemtest. Groen!, SP.A en Open VLD zijn voor het idee, CD&V, N-VA, LDD, Vlaams Belang en SLP tegen. MARC HOOGHE verdedigt de stelling. ELODIE FABRE is tegen en geeft argumenten waardoor aparte verkiezingen beter uit de verf kunnen komen.

Het getuigt van veel branie te pleiten voor samenvallende regionale en federale verkiezingen op een moment wanneer dat technisch niet meer mogelijk is. Pijnlijk wordt het wanneer de inhoudelijke argumenten in dit debat onder de (kamer)mat worden geveegd met de oneliner 'Vermits België geen land is zoals een ander, zijn de verkiezingspraktijken in andere landen van nul of generlei waarde' (DS 2 mei).

België heeft niet te veel verkiezingen, want slechts zoveel als andere federale landen zonder presidentsverkiezingen en referenda. Dat de parlementen op het nationale en het subnationale beleidsniveau apart worden verkozen, is inherent aan een federaal systeem. Zo kan er een aparte politieke dynamiek ontstaan op het subnationale niveau, waarbij de partijen coalities kunnen vormen, een beleid kunnen voeren en daarvoor verantwoording moeten afleggen aan de kiezer, los van het federale niveau. Het koppelen van de regionale en de federale verkiezingen zal er onvermijdelijk toe leiden dat de politiek op het subnationale niveau een afgeleide wordt van de nationale politiek. In dat geval kan men evengoed het dubbelmandaat opnieuw invoeren.

Een aantal maatregelen kunnen de specificiteit van elke verkiezing beter tot haar recht doen komen. In de eerste plaats kunnen we de verschillende 'terugkeerbruggetjes' die het ministers gemakkelijker maken zich kandidaat te stellen op een ander beleidsniveau, opnieuw schrappen. Een parlementslid dat minister wordt op een ander beleidsniveau zou onherroepelijk ontslag moeten nemen als parlementslid. Daarnaast zouden ministers in functie die zich kandidaat willen stellen bij een verkiezing op een ander beleidsniveau, ontslag moeten nemen. Die maatregelen verhogen de kans dat ministers deelnemen aan de verkiezingen op het niveau waar ze beleidsverantwoordelijkheid droegen, en daarvoor ook kunnen worden beoordeeld door de kiezers.

Daarnaast moeten parlementsleden die op een ander beleidsniveau worden verkozen, dat nieuwe mandaat ook effectief opnemen. Nu kunnen parlementsleden naar believen kiezen in welk parlement ze zullen zetelen. Dat alles getuigt niet enkel van weinig respect voor de kiezer, het bemoeilijkt ook het tot stand komen van een klasse van politici die zich specifiek op een welbepaald beleidsniveau toeleggen en daarmee door de kiezer worden geassocieerd. Nu is het comfort om in alle vrijheid de eigen carrière te kunnen plannen voor de politici nog altijd belangrijker dan het goed functioneren van het federale systeem.

Het tot stand komen van een aparte politieke dynamiek in de regio's kan men ten slotte in de hand werken via de mogelijkheid van vroegtijdige ontbinding van de deelparlementen. Dat kan ertoe leiden dat de automatische horizontale gelijktijdigheid van de regionale verkiezingen wordt doorbroken. Een regionale verkiezing die niet samenvalt met de andere regionale (en de Europese) verkiezingen, zou minder worden gezien als een populariteitstest van de federale regering.

Laten we het federalisme en de daarmee gepaard gaande aparte verkiezingen in dit land een kans geven in plaats van via halfslachtige oplossingen het spook van het unitaire België na te jagen.


Wat is de academische ondersteuning voor zulk een politieke stelling? Van de KU Leuven mag men toch nog enige argumentatie verwachten of is dat er ook al te veel aan? Wat zijn de voordelen van het federalisme in vergelijking met het unitarisme?



Elodie Fabre is verbonden aan Vives, Vlaams Instituut voor Economie en Samenleving (KU Leuven).

Het tweeledige Belgische taalfederalisme is een gigantische mislukking. Zowat heel de Belgische bevolking, die een beetje nadenkt, heeft dit reeds vastgesteld. De politici zullen wel moeten volgen, uiteraard tegen hun zin gelet op hun financieel belang bij het behoud van het federalisme en de daarmee samenhangende bureaucratie.

Het ligt nu eenmaal niet in mijn aard mislukkingen te verdedigen, ook niet passief. We hebben dan ook de keuze tussen Belgisch unitarisme of separatisme, maar dat laatste is zeer moeilijk te realiseren en niet gewenst door de meeste Belgen.

De terugkeer naar een unitair België is een kwestie van overleven. Er kan in dit land niets serieus gebeuren zonder een unitair bestuur.

Nog zo'n artikel in GVA, maar wat ouder:

"B-H-V overblijfsel van unitair België"

* 0 reacties
* E-mail bericht
* Bookmarken/Delen

08/02/'05 Het arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde is een antiek overblijfsel van het unitaire België. Dat stelt grondwetspecialist van de ULB Marc Uyttendaele dinsdag in een vrije tribune in Le Soir.

"De federale logica leidt tot de interpretatie dat het arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde een antiek overblijfsel is van een verdwenen wereld, die van het unitaire België", schrijft Uyttendaele dinsdag.
De echtgenoot van PS-vice-premier Laurette Onkelinx haalt in de vrije tribune ook uit naar MR-voorzitter en -vice-premier Didier Reynders. De liberaal hekelde vorig weekend in Le Soir de ULB-professor. "Ik hoor dat Marc Uyttendaele vindt dat alles (het dossier B-H-V) makkelijk kan worden opgelost. Een beetje zoals gebeurde met Voeren", stelde Reynders.
"Didier Reynders kiest de weg van de oekazes en van makkelijke kritiek op degenen die beseffen dat in België altijd moet onderhandeld worden", repliceert Uyttendaele.

De prof wijst er nog op dat bij een splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde nog altijd Franstalige lijsten kunnen worden ingediend in de provincie Vlaams-Brabant. "Een splitsing weerhoudt Franstaligen er niet van lijsten in te dienen, veel stemmen te halen en ervoor te zorgen dat één of verschillende vertegenwoordigers vanuit Vlaanderen naar het parlement word(t)(en) gestuurd".

La réponse du politologue Pascal Delwit (ULB) à la question des avantages de l'unitarisme par rapport au fédéralisme:

Originellement la revendication fédérale a été portée par les premières organisations flamandes puis après la deuxième guerre par le mouvement wallon de tendance renardiste. L'idée s'appuie sur la capacité qu'auraient les entités fédérées à mieux faire les choses qu'un Etat central parfois éloigné du terrain. Cela s'oppose donc, de ce point de vue, à la tradition jacobine et républicaine française.

Ok, mais, cette idée est correcte? Non, évidemment. Les régions sont encore plus centralistes que la Belgique ne l'a jamais été.

Pascal Delwit a donné son e-mail pour poser d'autres questions sur le fédéralisme:

pdelwit@ulb.ac.be

Interessante commentaar op forum DS:

Op 06 mei 2009 omstreeks 15u35, zei François Van den Bogaert:

Elke Engelsman, Nederlander, Zweed, Noor, Fransman of Deen die op de Noordzee dobberen en in Nieuwpoort de grootste jachthaven van Noordelijk-Europa (dixit VVW) binnenvaren hebben niet de minste idee in welk land hij aanmeert, er hangt niet één nationale vlag. Dit ridicuul en pietluttig detail illustreert waarom België slechter scoort.

Une Belgique unitaire où les citoyens ne peuvent parler que la langue de leur zone? Pour qui sera-t-elle unitaire alors? Vous le dites, pour les politiciens!

Belgica wrote:

Interessante commentaar op forum DS:

Op 06 mei 2009 omstreeks 15u35, zei François Van den Bogaert:

Elke Engelsman, Nederlander, Zweed, Noor, Fransman of Deen die op de Noordzee dobberen en in Nieuwpoort de grootste jachthaven van Noordelijk-Europa (dixit VVW) binnenvaren hebben niet de minste idee in welk land hij aanmeert, er hangt niet één nationale vlag. Dit ridicuul en pietluttig detail illustreert waarom België slechter scoort.

Sorry maar ik zeil ook en ik vind geen Franse vlag in de haven van Duinkerken, Val Saint-André, of geen Nederlandse op Texel, of Ijmuiden ... maar als we de slechte naam van België oplossen met zo'n vlag, doen, vooral doen

perikles wrote:

Belgica wrote:

Interessante commentaar op forum DS:

Op 06 mei 2009 omstreeks 15u35, zei François Van den Bogaert:

Elke Engelsman, Nederlander, Zweed, Noor, Fransman of Deen die op de Noordzee dobberen en in Nieuwpoort de grootste jachthaven van Noordelijk-Europa (dixit VVW) binnenvaren hebben niet de minste idee in welk land hij aanmeert, er hangt niet één nationale vlag. Dit ridicuul en pietluttig detail illustreert waarom België slechter scoort.

Sorry maar ik zeil ook en ik vind geen Franse vlag in de haven van Duinkerken, Val Saint-André, of geen Nederlandse op Texel, of Ijmuiden ... maar als we de slechte naam van België oplossen met zo'n vlag, doen, vooral doen

Als er nergens in Europa vlaggen hangen wil ik de kwestie in het midden laten (ik ben geen zeiler, maar ik vermoed dat er wél hangen... zeker in Scandinavische landen); Het probleem is wel dat je vlaggen van het Gewest ziet hangen in Nieuwpoort. Geen Belgische. Ja, Perikles, hier is een probleem.

Belgica wrote:

.Wat is de academische ondersteuning voor zulk een politieke stelling? Van de KU Leuven mag men toch nog enige argumentatie verwachten of is dat er ook al te veel aan? Wat zijn de voordelen van het federalisme in vergelijking met het unitarisme?[/color]

Zij schreef een studie samen met Prof B. Maddens (die ook een studie schreef over de partij financiering) over die materie die je kunt aankopen op het instituut. Kan de studiedienst van de B.U.B. dat werk niet aankopen?

Als ze hier al niet kort argumenteert, zal ze dat in haar boek ook niet doen. Ik ga er ons kostbaar geld dan ook niet insteken, hoor.

Hier nog een leuke commentaar van het forum van DS die ik meegeef:

Op 06 mei 2009 omstreeks 17u23, zei Tom De Smet:

Jacques, Ik had het zelf niet beter kunnen verwoorden... Ik heb me zelfs speciaal aangemeld om het woord 'navelstaarders' in de pen te nemen. Ik woon in Nederland en merk dat Vlaanderen hier steeds vaker wordt geassocieerd met bekrompen mensen en een onbegrijpelijk vijandige houding jegens Wallonië. Het feit dat veel Vlamingen als reactie op dit artikel (over België nota bene) meteen weer Wallonië door het slijk gaan halen is tekenend (en bedroevend). Schreeuwen dat niets functioneert in België is onzin (you need to get out more often). De strijd aanbinden met het provincialisme -> (regionalisme, bedoelt hij zeker) en de positieve kanten benadrukken van het land kunnen volgens mij een groot verschil maken. Ik ben het eens als er wordt beweerd dat nation branding geen zin heeft als de mentaliteit op nationaal niveau niet snor zit. Waarom kennen wij geen 'lekker België' gevoel: Nederland is daar heel goed in en heeft ondanks de grote regionale verschillen m.i. een prettig (oranje)gezond nationalisme weten te creëren.

[quote="Belgica"]Als ze hier al niet kort argumenteert, zal ze dat in haar boek ook niet doen. Ik ga er ons kostbaar geld dan ook niet insteken, hoor. quote]

Het probleem met dat soort kranten is dat ze vooral cut & paste doen, de argumentatie was niet nodig. Er is trouwens ook geen enkele argumentatie voor samenvallende verkiezingen, die verlammen ???? Argumentatie graag ... en toen aan dat de argumentatie gefundamenteerd is

Il faut arrêter cette connerie du fédéralisme à 2 plus deux appendices insignifiants dans la lutte politico-nationaliste (Bruxelles et les cantons de l'est). Cette bipolarité de fait ne marche pas et ne marchera jamais. Il y a par contre les 9 provinces sur base desquelles on peut décentraliser la Belgique unitaire. Regardez les cantons en Suisse. Ca, ça marche !

Belgica wrote:

Il faut arrêter cette connerie du fédéralisme à 2 plus deux appendices insignifiants dans la lutte politico-nationaliste (Bruxelles et les cantons de l'est). Cette bipolarité de fait ne marche pas et ne marchera jamais. Il y a par contre les 9 provinces sur base desquelles on peut décentraliser la Belgique unitaire. Regardez les cantons en Suisse. Ca, ça marche !

ça ressemble plutôt à du fédéralisme provincial, ça.

Belgica wrote:

Il y a par contre les 9 provinces sur base desquelles on peut décentraliser la Belgique unitaire.

Actuellement 10. Et on est pas en Suisse, aucun citoyen ne peut créer une initiative populaire pour demander de changer le système.

Jean de Nivelles wrote:

Belgica wrote:

Il y a par contre les 9 provinces sur base desquelles on peut décentraliser la Belgique unitaire.

Actuellement 10. Et on est pas en Suisse, aucun citoyen ne peut créer une initiative populaire pour demander de changer le système.

On parle de provinces historiques

Diogène wrote:

On parle de provinces historiques

Cà j'avais compris, mon brave. Mais quand on voit les difficultés avec BHV on se demande comment on refera le Brabant d'avant le fédéral ?

Diogène wrote:

Jean de Nivelles wrote:

Belgica wrote:

Il y a par contre les 9 provinces sur base desquelles on peut décentraliser la Belgique unitaire.

Actuellement 10. Et on est pas en Suisse, aucun citoyen ne peut créer une initiative populaire pour demander de changer le système.

On parle de provinces historiques

Dewelke, er bestaan geen historische provincies: wij hadden graafschappen, hertogdommen en zelf een prinsdom, geen provincies. De Fransen voerden die tegen de volkswil in.

perikles wrote:

Dewelke, er bestaa geen historische provincies: wij hadden grafschappen, hertogdommen en zelf een prinsdom, geen provincies. De Fransen voerden die tegen de volkswil in.

De grenzen van de oude graafschappen, hertogdommen e.d. komen min of meer overeen met de huidige provinciegrenzen, behalve wat de indeling van Brabant betreft!

Wat er ook van zij, of u het nu provincies, graafschappen enz. noemt, dit neemt niet weg dat er al eeuwen entiteiten bestaan die met elkaar verweven zijn en een gemeenschappelijke geschiedenis hebben. Waarom vertonen anders alle provincievlaggen (excl. Antwerpen) een heraldische leeuw?

[quote="DiogèneWat er ook van zij, of u het nu provincies, graafschappen enz. noemt, dit neemt niet weg dat er al eeuwen entiteiten bestaan die met elkaar verweven zijn en een gemeenschappelijke geschiedenis hebben. Waarom vertonen anders alle provincievlaggen (excl. Antwerpen) een heraldische leeuw? [/quote]

Omdat het de heraldische leeuwen van de oude entiteiten zijn: waaom West - en Oost Vlaanderen niet laten samenvallen, en Antwerpen en Brabant. Dat zijn al twee provinciebesturen minder, efficientie weet je.

Je moet een zeker aantal evenwichtige entiteiten hebben om het systeem te laten werken. Dat evenwicht wordt verbroken als je zulke grote provincies samenvoegt. Hoe je het ook draait of keert, de 9 provincies zijn de oplossing voor het Belgisch probleem.

perikles wrote:

Omdat het de heraldische leeuwen van de oude entiteiten zijn: waaom West - en Oost Vlaanderen niet laten samenvallen, en Antwerpen en Brabant. Dat zijn al twee provinciebesturen minder, efficientie weet je.

Op zich is het idee niet slecht, maar ik vrees dat in het kader van een provinciaal federalisme het gewicht van de nieuwe ééngemaakte provincies Vlaanderen en Brabant te groot wordt. Ik sluit me dus aan bij het standpunt van Belgica wat dit betreft.

Perikles a raison, les provinces ont été constituées sur base des découpes française. A l'époque l'avis de la population n'était guère consulté. Pourquoi la botte de Chimay est-elle partagée entre le Hainaut et la province de Namur ?

Jean de Nivelles wrote:

Perikles a raison, les provinces ont été constituées sur base des découpes française. A l'époque l'avis de la population n'était guère consulté. Pourquoi la botte de Chimay est-elle partagée entre le Hainaut et la province de Namur ?

Les provinces (jadis appelées "départements") ont été constituées en 1795, c'est vrai. Mais elles ont leurs racines dans les principautés du moyen-âge (Brabant, Flandre, Hainaut...)

Bruno wrote:

Les provinces ont été consititué en 1795, c'est vrai. Mais ils ont leurs racines dans les principautés (Brabant, Flandre, Hainaut...)

Mais si vous regardez les cartes de l'époque de la province de Namur vous verrez que de nombreux villages étaient découpés entre trois entités (au moins), le duché de Luxembourg, la principauté de Liège, le comté de Namur et parfois d'autres. En 1795, le regroupement en départements fut très utile non seulement pour l'efficacité administrative mais aussi pour l'unification du droit.